«An artist is an artist because of the other artists»— Marlene Dumas
Τα λόγια της Marlene Dumas«an artist is an artist because of the other artists» είναι εναργή, στοχαστικά και αληθή: διατυπώνουν την πεποίθησή της για τον πρωταρχικό χαρακτήρα του διαρκούς και γόνιμου διαλόγου μεταξύ των καλλιτεχνών, την πεποίθησή της ότι ο διάλογος αυτός αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έντιμη, ωφέλιμη και προοδευτική καλλιτεχνική δημιουργία. Διατυπώνουν, επίσης, την πεποίθησή της ότι το πέρασμα του χρόνου και οι εμπειρίες των άλλων καλλιτεχνών δεν είναι ποτέ στοιχεία δευτερεύοντα και ποτέ παράμετροι αμελητέες.
- Η συλλογική φύση της δημιουργίας πρέπει να είναι σεβαστή. Κανένα έργο δημιουργίας, είτε πρόκειται για έργο τέχνης, είτε πρόκειται για έργο διανόησης/επιστήμης, είτε πρόκειται για έργο πρακτικής/κατασκευαστικής δραστηριότητας, δεν αναδύεται μέσα σε απόλυτο κενό. Όλα προχωρούν με βάση την γνώση της παράδοσης και την αναγνώριση και την τιμή της προσπάθειας που προηγήθηκε.
- Αυτές οι σκέψεις γεννήθηκαν όταν διάβασα χθες, στον τύπο, το εκτενές σκεπτικό της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου να μην προχωρήσει στη μονιμοποίηση δικαστού, η οποία υπηρετούσε επί διετία υπό δοκιμή. Σημειώνω ότι, επί του παρόντος, δεν διάβασα την αντίδραση της πλευράς της ενδιαφερομένης (εάν υπάρχει) όσον αφορά στα γεγονότα, τα οποία καταγράφονται στην εν λόγω απόφαση. Διάβασα μόνον ορισμένα νομικά επιχειρήματα και άλλες αιτιάσεις, τα οποία στρέφονται κατά της απόφασης και την χαρακτηρίζουν ως νομικά αβάσιμη και ως προϊόν αλλότριων κινήτρων.
- Υπό την προϋπόθεση ότι τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία καταγράφονται στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, τότε εύλογα συνάγεται το συμπέρασμα ότι η ενδιαφερόμενη, κατά την περίοδο της δοκιμαστικής της υπηρεσίας, εκτός του ότι ενήργησε εκτός του πλαισίου της συλλογικής αντίληψης και της συλλογικής δημιουργίας που πρέπει να χαρακτηρίζει το δικαστικό σώμα, επέδειξε και σημαντική άγνοια ή σημαντική αμφισβήτηση των θεμελιωδών κανόνων που διέπουν το λειτούργημα που είχε αναλάβει. Προσπάθησε δε να ασκήσει τα υψηλής ευθύνης καθήκοντα του δικαστού εντός ενός πλαισίου, τουλάχιστον, πρωτότυπου και ασύνδετου με τις καθιερωμένες και δοκιμασμένες, στον χρόνο, αρχές.
- Ανησυχητικό είναι και το γεγονός ότι ορισμένοι συναρτούν τις εγκαλούμενες ενέργειες της ενδιαφερομένης με την θεμελιώδη και αδιαπραγμάτευτη αρχή της ανεξαρτησίας του δικαστού κατά την άσκηση των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων του. Τέτοια συνάρτηση είναι αδόκιμη και, ενδεχομένως, παραπλανητική. Η ανεξαρτησία του δικαστή δεν επιτρέπει την αυθαιρεσία, δεν επιτρέπει την ερμηνεία του δικαίου στο κενό και ούτε επιτρέπει την βίαιη ανατροπή του κανονιστικού πλαισίου της συλλογικής δικαστικής δημιουργίας. Η ανεξαρτησία του δικαστή πλαισιώνεται από ευθύνη, γνώση του αντικειμένου και βαθιά κατανόηση του θεσμικού του ρόλου.
- Ενδεχομένως, με τις εγκαλούμενες ενέργειες και αποφάσεις της, η ενδιαφερομένη να επιχείρησε, καλόπιστα, να εξελίξει το δίκαιο και το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας της Δικαιοσύνης για να τα οδηγήσει σε ο, τι η ίδια θεωρεί πρόοδο. Όμως, τέτοια πρόοδος, ποτέ δεν επιτυγχάνεται με μονομερείς, αποσπασματικές και, κυρίως, εκτός γραμμής, παρεμβάσεις. Αντιθέτως, η εξέλιξη και η πρόοδος του δικαίου απαιτούν διαρκείς, θεσμικά οργανωμένεςκαι συλλογικές διαδικασίες, η αναγκαιότητα των οποίων προκύπτει επειδή οι κοινωνικές συνθήκες έχουν μεταβληθεί και έχουν επαρκώς ωριμάσει.
- Εν είδει υστερογράφου και για να αποφύγω να χαρακτηρισθώ σαν μια «αδιάκριτη υπερασπιστής του δικαστικού και θεσμικού βάθους», διευκρινίζω πως η υποστήριξη μου προς την συγκεκριμένη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν επεκτείνεται στην άλλη απόφαση του, η οποία αφορά στο συμβόλαιο που υπογράφηκε με πρώην Πρόεδρό του για το έργο της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων. Η πρόσφατη, δημοσιευμένη Έκθεση του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας, η οποία αφορά στην Δικαστική Υπηρεσία, μας πληροφορεί για τις συνθήκες υπό τις οποίες υπογράφηκε το συμβόλαιο, για την σχετική πρωτοβουλία και τον σχετικό καθοριστικό ρόλο της διαδόχου του συμβεβλημένου, για το μεγάλο χρηματικό ποσόν στο οποίο το συμβόλαιο αφορά καθώς και για την εξέλιξη και την διαδοχική ανανέωσή του. Τα όσα ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας καταγράφει, ως πραγματικά γεγονότα, και τα όσα αυτός εντοπίζει και καταλογίζει, ως παραβιάσεις θεσμοθετημένων και υποχρεωτικών διαδικασιών, μάλλον δημιουργούν την εικόνα της ευνοιοκρατικής μεταχείρισης του συγκεκριμένου πρώην Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Και,μάλλον, δημιουργούν την εικόνα των «αχρεωστήτως καταβληθέντων», τουλάχιστον όσον αφορά σε μεγάλη περίοδο ισχύος του συμβολαίου του.
Ιούλιος, 2025
